قرآن پژوهی
سیدمحمدحسن مومنی
چکیده
جبرئیل (ع)، فرشتة حامل و پیامآور وحی است؛ اما قلمرو این وساطت آیا شأن تعلیم وحی را نیز در بر میگرفته یا امر تعلیم فقط مستقیماً از جانب الله تعالی بر پیامبر اکرم(ص) بوده است؟! مفسّرین شیعه و اهل تسنن ذیل آیة (عَلَّمَهُ شَدِیدُ الْقُوى) النجم/5 دو گروه شدهاند؛ اما تمام ارباب تفاسیر روایی شیعه (شَدِیدُ الْقُوى) را توصیف الله تعالی ...
بیشتر
جبرئیل (ع)، فرشتة حامل و پیامآور وحی است؛ اما قلمرو این وساطت آیا شأن تعلیم وحی را نیز در بر میگرفته یا امر تعلیم فقط مستقیماً از جانب الله تعالی بر پیامبر اکرم(ص) بوده است؟! مفسّرین شیعه و اهل تسنن ذیل آیة (عَلَّمَهُ شَدِیدُ الْقُوى) النجم/5 دو گروه شدهاند؛ اما تمام ارباب تفاسیر روایی شیعه (شَدِیدُ الْقُوى) را توصیف الله تعالی دانسته و نقشی تعلیمی جبرئیل(ع) را نپذیرفتهاند. بسیاری از کسانی که شأن تعلیمی جبرئیل(ع) نسبت به پیامبر اکرم(ص) را پذیرفتهاند تن به تأویل داده، تعلیم را از حقیقت آن دور کرده و به معانی، مثل تلقین و واسطة در نزول فرض کردهاند که صِرفاً وساطت در پیامآوری است، نه تعلیم آن. این پژوهش، با روش مطالعة کتابخانهای و بررسی تطبیقی نظرات مفسّرین و تدبر عقلی در آیات و روایات، نظریة تفاسیر روایی شیعه را به پنج دلیل مستند ساخته، به تمام اشکالات مربوطه جواب میگوید و نظریة شأن تعلیمی جبرئیل(ع) نسبت به پیامبر اکرم(ص) را از پنج جهت مخدوش میسازد.